از زمان سلسله منچو، هنگ کنگ جزیره کوچکی بود که تنها مورد استفاده ماهیگیران ،مسافران و دزدان دریایی جنوب چین قرار می گرفت. بعد از جنگ  اول تریاک  وشکست چین، انگلیسی ها توانستند درنتیجه پیمان نانکن درسال 1842 برهنگ کنگ مسلط گردند.

در جنگ دوم تریاک که درسالهای 1856-1858 بوقوع پیوست و نیزشکست دولت چین از ژاپن درجنگ سالهای 1894-1895 سبب شد، انگلیس به بهانه دفاع ازهنگ کنگ طی قرار دادی جدید بنام  پگینگ برای یک دوره 99 ساله هنگ کنگ را به اجاره خود  درآورد.

با توجه به اتمام قرارداد پگینگ و روند رو به رشد اقتصادی چین در دهه هفتاد و نیز سرشکستگی تاریخی شکست در برابر انگلیسی ها و نابرابر بودن مفاد آن، دوباره موضوع حاکمیت بر هنگ کنگ بین انگلیس وچین بعنوان یک موضوع مهم  و حاد سیاسی ظهور وبروز نمود و در نتیجه مذاکرات بین طرفین جهت تعیین سرنوشت نظام سیاسی آتی هنگ کنگ بعد از سال 1997 شروع گردید.

گرچه مذاکرات سخت وپیچیده ای بین طرفین وجود داشت در نهایت دولت انگلیس موافقت نمود که هنگ کنگ به سرزمین اصلی(چین ) برگردد. دولت چین با طرحی نو و منحصربفرد با عنوان « یک کشور- دوسیستم » نظرات انگلیسی ها رادرمورد آینده سیاسی تامین نمود. این سیستم بی مانند و بی بدیل از اول جولای 1997 قابلیت اجرایی یافت و براین اساس هنگ کنگ از انگلیس منفک و در قالب جدیدی به جمهوری خلق چین الحاق گردید.

براساس این اصل هیچ یک ازسیاست های سیستم سوسیالیستی چین درهنگ کنگ اجرا و اعمال نگردیده و هنگ کنگ بعنوان یک موجود مستقل برای 50 سال براساس روش کاپیتالیستی قبلی به حیات خود ادامه خواهد. بنابر‌این دولت چین حق اعمال هیچگونه تغییری را نداشته و این اصل بنیادین در قانون پایه بصورت مکرر و دقیق بر آن تصریح شد.

 

قانون پایه

قانون پایه بعنوان سند پایه و اساسی منطقه ویژه اداری هنگ کنگ می باشد بدنبال 12 سال مذاکرات کمیته ای متشکل از چین وانگلیس تدوین گردیده ودر نقش قانون اساسی هنگ کنگ تلقی میگردد.

متن قانون پایه هنگ کنگ

 

 قوه مجریه

دولت هنگ کنگ از منظر مدلهای رایج دنیا مشابه سیستم ریاستی بوده ورئیس اجرایی هنگ کنگ   Chief Executive بالاترین مقام تصمیم گیری واجرایی می باشد در مجموعه دولت هنگ کنگ علاوه بر وزیر کابینه  ‍Chief  Secretary   که در نقش نخست وزیر یا دومین مقام عالی می باشد 14 وزیر (secretary) حوزه های تخصصی دولت را مدیریت می نمایند.برای آشنایی با پیشینه مقامات دولت هنگ کنگ www.gov.hk/en/about/govdirectory/govchart/index.htm  را فعال نمائید.

 

 قوه مقننه

شورای قانونگذاری هنگ کنگ بر اساس انتخابات تشکیل می گردد.

اختیارات و تکالیف مجلس عبارت‌اند از:

1-   تدوین، اصلاح و انتشار قوانین

2-   بررسی و تایید بودجه دولت

3-   تصویب مالیات و هزینه های عمومی

 

برای آشنایی بیشتر با شورای قانونگذاری هنگ کنگ آدرس:

http://www.legco.gov.hk/english/l  را فعال نمائید.

 

 قوه قضائیه

قوه قضائیه دارای صلاحیت نهایی صدور رای و حل و فصل مسائل براساس حقوق عرفی (Common Low) می باشد.

قوه قضائیه دارای استقلال کامل بوده و هیچ نهادی حق دخالت در امور آن را ندارد.

قوه قضائیه می تواند راسا با کشورهای دیگر در زمینه های معاضدت قضائی و استرداد مجرین و سایر مسائل حقوقی توافقاتی داشته باشد که با بسیاری از کشورها دارای موافقت نامه های قضایی می باشد.

 سیستم قضایی هنگ کنگ ازچین کاملا متفاوت می باشد.

برای اشنایی بیشتر با قوه قضائیه هنگ کنگ آدرس:

www.judiciary.gov.hk/en/index  را فعال نمائید.

 

ساختار دولت ماکائو:

جزیره ماکائو از سده شانزدهم میلادی در اشغال و استعمار پرتغال درآمد و به عنوان نخستین زیستگاه اروپییان در شرق دور شناخته شد. به دنبال موافقت نامه 13 آوریل 1987 میان چین و پرتغال، ماکائو از 20 دسامبر 1999 به عنوان "منطقه ویژه اداری" شناخته شده و از استعمار پرتغال بیرون و رسما به جمهوری خلق چین پیوست. جمهوری خلق چین هم متعهد گردید، برپیه فرمول "یک کشور، دو سیستم"، سیستم اقتصاد سوسیالیستی آن کشور در ماکائو اجرا نگردد و ین منطقه از "درجه بالیی از خود مختاری" در همه زمینه ها جز در "امور خارجی و دفاعی" بری 50 سال (تا سال 2049) برخوردار باشد.

 

قانون پایه:

1)   قانون پیه ماکائو که به منزله قانون اساسی ین منطقه می باشد به دنبال مذاکرات پرتغال و چین شکل گرفته و مشابهات زیادی با قانون پیه هنگ کنگ دارد.

متن قانون پیه ماکائو:

http://www.basiclaw.org.mo/list_en.php?category_id=35

 

قوه مجریه:

       حکومت منطقه ویژه اداری ماکائو داری مردمسالاری محدود و برپیه فرمول "یک کشور، دو سیستم" است که توسط کنگره ملی خلق چین در ماه مارس 1993 و در چارچوب قانون پیه پذیرفته شده است.

  رییس دولت منطقه ی (Chief Executive) بوسیله یک "کمیته انتخاب" (Selection Committee که داری 300 عضو است به مدت 5 سال برگزیده می شود.

کابینه یا شوری اجریی ماکائو متشکل از 5 وزیر، 3 قانونگزار و 2 بازرگان سرشناس (عضو افتخاری) است. بری آشنیی بیشتر با مقامات دولت ماکائو آدرس:

 www.gov.mo/egi/portal/s/safp/apm/raem_chatr_en.html/  را فعال کنید.

قوه مقننه: بخش قانونگزاری ماکائو با نام اختصاری (Legco) داری 27 کرسی است که 10 کرسی آن با ری مردم (ری افراد بالی 18 سال ساکن دائم ماکائو دست کم به مدت 7 سال) 10 کرسی با ری غیر مستقیم مردم و 7 کرسی باقیمانده هم بوسیله رییس اجریی منطقه ماکائو منصوب می شود. طول یک دوره قانونگزاری هم 4 سال است.

قوه قضائیه: شاخه قضیی منطقه ماکائو هم از راه دادگاه عالی استیناف عمل می کند. گفتنی است سیستم حقوقی منطقه ماکائو برپیه سیستم حقوق مدنی پرتغال بنا شده است.