دلائل ماندگاری اندیشه و میراث امام خمینی(ره)
.
باسمه تعالی
دلائل ماندگاری اندیشه و میراث امام خمینی(ره)
این روزها سالروز درگذشت یکی از تاثیر گذارترین رهبران نیمه دوم قرن بیستم است. امام خمینی در طول حدود هشت دهه حیات خود توانست، با تاسیس جمهوری اسلامی ایران، الگوی جدیدی از حکمرانی را به جهانیان معرفی نماید که این میراث توانسته است علیرغم همه فشارها، جنگ، تحریمها پس از گذشت بیش از 4 دهه استوارتر به حیات خود ادامه دهد.
دلائل ماندگاری اندیشه سیاسی امام خمینی چیست؟
اندیشه سیاسی کارآمد آن است که ضمن دارا بودن اصول ثابت، انعطاف لازم را هم داشته باشد. تطور اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) را می‌توان به دو گونه اصلاحی و انقلابی تبیین کرد.در اندیشه سیاسی اصلاحی که تا پایان دهه 40 شمسی وجود داشت امام از وضع موجود راضی نبود و برای رسیدن به وضع مطلوب ارائه روش و طریق می‌کرد.اما پس از اینکه از دستگاه شاهی ناامید شد به اندیشه سیاسی انقلابی روی آورد که بر آن اساس در صدد تغییر کامل اوضاع برآمد. تحول از گفتمان اصلاحی به گفتمان انقلابی از نقاط قوت اندیشه امام به حساب می آید
حکومت اسلامی میراث اندیشه امام خمینی(ره)و اثبات یگانگی دین و سیاست است.اهمیت میراث حرکت امام خمینی(ره)، این بود که کپی برداری از جایی نبود و به همین دلیل الهام بخش حرکتهای انقلابی و مردم منطقه و بلکه بسیاری از مناطق جهان قرار گرفت.
ایشان هم به لحاظ روشی و هم به لحاظ ارائه راه حل، بومی اندیشید. طی چهار دهه میراث امام توانسته به گونه ای حرکت کند که هم مقبولیتش و هم کارآمدی اش حفظ شود.
امام خمینی پایه گذار تمدنی شد که در آن چارچوب ضمن مخالفت با فساد اخلاق، بتواند به رشد و تعالی انسان ختم شود.ایشان تفرقه را عامل انحطاط تمدن دانسته و همه را دعوت به مقابله با سلطه جویی تمدن غربی می‌کرد.احیاء تمدن اسلامی یکی از اندیشه‌های مترقیانه امام خمینی بود که انقلاب اسلامی را مقدمه این نوزایی اسلامی می دانست.
انقلاب اسلامی رهبری سنتی داشت که از قضا توانست متجددین و روشنفکران متجدد را بسیج نماید کاری که در تاریخ یک سده اخیر ایران انجام نشده بود. ایشان توانست اسلام را به عنوان مکتبی زنده،پویا،حرکت آفرین و نجات بخش ملت به صحنه اجتماع و سیاست باز گرداند.
در این چارچوب مخالفت با جریان سلطه و دفاع از حقوق محرومین و مستضعفین و تلاش برای ایجاد عدالت در جهان از محورهای تمدن اسلامی است که از سوی امام مطرح شد.
همچنین امام همواره به موضوع دشمن شناسی توجه داشت و تلاش می نمود افکار عمومی را با دشمنان ایران و توطئه‌های آنها در قالب هجوم تبلیغی، فرهنگی، نظامی، اقتصادی و ..... آشنا سازد.
آزادی و دمکراسی در میراث بزرگ امام جایگاه بلندی دارد. از ابتدای انقلاب اسلامی تلاش شده است مشارکت مردم در روند تصمیم گیری سیاسی همواره مورد اهتمام قرار گیرد.و هم اکنون پس از گذشت 46 سال از انقلاب بیش از 40 انتخابات جهت اعلان نظر مردم برگزار شده است.آزادی از دیدگاه امام خمینی(ره) هم شامل فعالیت شخصی و هم آزادی در انتخاب نوع حکومت بود. امام خمینی(ره) استقلال و آزادی را از جمله حقوق اولیه بشر می دانست.و به جد معتقد بود کشورهای قدرتمند به دلیل تلاششان برای فریب افکار عمومی، اصلی ترین ناقضین این حقوق می‌باشند.
وی معتقد بود در نظام اسلامی هیچ کسی نمی‌تواند رای خود را بر دیگری تحمیل کند در عین حال همه لازم است از قانون تبعیت نمایند.به همین دلیل اقلیت های دینی در ج.ا.ایران می‌توانند اعمال خود را آزادانه انجام دهند و نمایندگانی در پارلمان داشته باشند و می‌توانند دارای حزب سیاسی و فعالیت تشکیلاتی مانند سایرین باشند.
در این راستا نگاه امام خمینی(ره) به آزادی زنان هم قابل توجه است.امام حقوق زنان را مساوی حقوق مردان می دانست و معتقد بود حضور زنان در تحولات اجتماعی،تعیین کننده است،به همین دلیل زنان در کلیه تحولات اجتماعی بیش از 4 دهه گذشته انقلاب اسلامی از جمله جنگ،بازسازی،فعالیتهای علمی،و .....حضور پر رنگی داشتند. در عین حال حضور غیر اخلاقمند و فرا قانونی زنان را در جامعه نگران کننده دانسته و معتقد بود نگاه غرب به زنان نتوانسته است جایگاه زن به عنوان مادر، همسر، فعال اجتماعی،سیاسی،اقتصادی و .... را تقویت نماید.
در مجموع شاخصه‌های اندیشه امام خمینی چنان جامعیتی داشت که خود تضمین کننده استمرار حرکت و اندیشه امام بود. محوریت قانون، توجه به عدالت، اهمیت دادن به حضور مردم در تصمیم گیری‌ها، مقابله با جریان سلطه، دفاع از حقوق محرومین، دفاع از استقلال و آزادی ، کشاندن مردم به صحنه مدیریت کشور برای تحقق عملی دمکراسی، تقویت نقش بایسته زنان در اجتماع و.... از جمله این شاخصه‌ها می‌باشد.
دکتر حسن دوطاقی
سرکنسول جمهوری اسلامی ایران